قبل از بارداری چه کارهایی باید انجام داد؟
اهمیت مراقبت های پیش از بارداری
امروزه با افزایش اطلاع رسانی به خانواده ها، بسیاری مادران و نیز پدران، از باید ها و نباید های پیش از بارداری آگاه شده اند و کمتر کسیست که از تاثیر خوراک و رژیم های درست و سالم خوراک مادر و نیز پدر، پیش از اقدام به بارداری بر جنین آگاه نباشد. تاثیر مراقبت های پیش از بارداری و رژیم خوراکی های ضروری برای جنین و نیز مصرف مکمل های مناسب دارویی، چنان زیاد است که بعضی مسئولان بهداشتی کشورها به تکاپو افتاده اند و با جدی گرفتن نقش تغذیه و محیط افراد باردار، سعی بر ساختن نسل هایی با وضعیت جسمانی بهتر و سالم تراز پیش دارند. از آنجا که این والدین هستند که دعوت کننده ی فرزندان به این جهان هستند؛ باید بدانند مسئول فراهم آوردن شرایط مطلوب برای آنان نیز هستند و تنها با چند ماه مراقبت در تغذیه و بهسازی محیط، می توانند یک عمر سلامتی و بهره هوشی بالا را به فرزند خود هدیه بدهند و از نقص های احتمالی بکاهند.
زمان طلایی جهت اقدامات و مراقبت های مورد نیاز پیش از بارداری
زمان مناسب جهت زمینه سازی های لازم برای بارداری، 6 ماه پیش از بارداریست که بتوان کنترل خوبی روی شرایط بدن داشت. 6 ماه پیش از بارداری، فرصت مناسبیست که فرد به یک متخصص زنان مراجعه داشته و مسلما در مطب پرسش ها و بررسی های لازم در رابطه با قد و وزن مناسب مادر، مشکلات ژنتیکی، مشکلات آسمی و تنفسی، آمادگی های بدنی به ویژه در رحم و لگن، کم خونی، نسبت فامیلی پدر و مادر، اعتیاد به مواد مخدر و مصرف داروهای خاص انجام می شود که توصیه های لازم در آنجا پیگیری خواهد شد. مسلما همه می دانند، هر گونه کمبود ویتامین و مواد معدنی در بدن مادر و پدر، می تواند بر بیماری و ایجاد نقص در جنین تاثیر گذار باشد اما همان اندازه که کمبود می تواند تاثیر منفی داشته باشد، وجود میزان اضافی مواد و ویتامین ها در بدن مادر، به ویژه در چند هفته ی نخست بارداری می تواند خطرناک باشد؛ بنابراین پیش از استفاده از هر مکمل یا تبعات از هر رژیم، مادر باید با آزمایش های لازم از وضعیت موجود خود، کم یا زیاد ها در بدن خود مطلع شود و زیر نظر پزشک متخصص به اندازه ی لازم و کافی دارو و مکمل مصرف داشته باشد. در واقع باید برای بارداری سبک زندگی را کاملا پیش از 6 ماه تغییر داد و فعالیت های پر ریسک را کم کرد.
سبک زندگی ومراقبت های 6 ماه پیش از بارداری | دوری از محیط های آلوده
هر گونه عفونت و مواد سمی می تواند در تشکیل و لانه گزینی جنین در رحم تاثیرگذار بوده و نیز در صورت تشکیل و رشد جنین، به خاطر محدود و ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن جنین، منجر به پخش عفونت در بدن جنین بشود. چنین عفونت هایی ممکن است به خاطر ویروس، قارچ، انگل یا باکتری ها در بدن مادر ایجاد شوند یا حتی استشناق مواد شیمایی، خطرناک وحساسیت زا ممکن است تغییراتی در مادر ایجاد کرده و از طریق خون به جنین منتقل شود و این گونه است که مثلا مشاهده می شود ریه نوزاد پس از تولد، در همان ابتدا عفونیست که مسلما این عفونت از بدن مادر همراه او بوده و سیستم ایمنی آن نوزاد نتوانسته، برمیکرواورگانیسم ها و گسترش آن ها، غلبه کند. حتی ممکن است حلال های آب لوله های قدیمی هم عفونت هایی برای جنین ایجاد کند. بنابراین والدین باید از آب و خوراک سالم تغذیه کرده ومراقب بیماری های عفونی نیز باشند که ممکن است به سقط یا بیماری های خطرناک برای جنین منجر شود.
اصلاح رژیم غذایی
بعضی از مادرها برای آمادگی لازم بصورت اشتباه، پیش از بارداری شروع به پرخوری می کنند که می تواند وزن یا قند زیادی و… ایجاد کند که می تواند خطرناک باشد. بنابراین وعده ها یا خوراک را نباید بیشتر، بلکه مفید و سراشار از مواد مغذی کرد. ابتدا برای اقدام به بارداری، میزان اسید فولیک و ویتامین D مادر حتما باید سنجیده شود و سپس باید مادران، تحت نظر پزشک به میزان لازم روزانه اسید فولیک یا ویتامین D دریافت نمایند. در تمام وعده های غذایی، باید گروه ویتامین های B و پروتئین کافی دریافت نموده و هم مادر هم پدر، روزانه باید دو وعده (دوکاسه متوسط) میوه و دو وعده و نیم (دو کاسه و نیم) سبزیجات تازه و متنوع مصرف نمایند.
ورزش و فعالیت کافی در برنامه روزانه
روزانه 30 دقیقه فعالیت و حرکات اصلاحی برای تقویت کمر و لگن، می تواند بارداری سالم و کم درد تری را برای مادران بسازد. یک ورزش ملایم و اصولی، علاوه بر افزایش سطح اکسیژن در بدن، رساندن بدن به وزن ایده آل، می تواند آرامش و شرایط بدنی دور از استرس را برای مادر مهیا سازد که قطعا بر جنین تاثیر خواهد گذاشت.
آزمایش ها یا چکاپ های پیش از بارداری | انجام نمونه برداری دهانه ی رحم و تست پاپ اسمیر
برای داشتن جنین سالم، سلول های دهانه رحم باید طبیعی باشند که تست پاپ اسمیر، وجود سرطان یا آلودگی به ویروس HPV را بررسی می کند.
آزمایش بیماری ها عفونی خطرناک والدین
نمونه ی خون والدین باید آزمایش شود تا هیچ یک، به بیماری های خطرناکی چون HIV، هپاتیتBوC، سوزاک، تب خال، کلامیدیا و سفلیس، تریکومونیازیس و بیماری ویروسی نقص ایمنی انسانی مبتلا نباشند. چرا که این بیماری ها می تواند مشکلات حاد بینایی، تنفسی و… برای جنین ایجاد کند یا منجر به سقط آن شود.
آزمایش های هورمونی
آزمایش هورمونی FSH که این آزمایش میزان طبیعی بودن رشد تخمک و سلامت تخمدان در زنان و سلامت بیضه ها در مردان را بررسی می کند. آزمایش بعدی آزمایش استرادیول است که هورمون جنسی استروژن و سپس عملکرد تخمدان ها و غدد فوق کلیوی زنان را بررسی می کند. آزمایش هورمون پروژسترون که آمادگی رحم برای پذیرش جنین، لایه داخلی رحم یا همان آندومتر رحم را ارزیابی می کند. آزمایش هورمون LH، که در هیپوفیز تولید شده و کارکرد بیضه در آقایان و تخمدان در خانم ها را مورد بررسی قرار می دهد. آزمایش هورمون پرولاکتین که در مردان بر اسپرم سازی و در زنان در تولید شیر و رشد پستان ها، موثرمی باشد. این هورمون هم توسط هیپوفیز تولید می شود و اگر پیش از بارداری میزان آن بالا باشد، ممکن است چرخه ی قاعدگی را نامنظم کرده وناباروری ایجاد نماید. انجام آزمایش تستوسترون، که هر گونه غیر طبیعی بودن میزان تستوسترون، می تواند در زنان و مردان ناباروری ایجاد کند.
سایر آزمایش ها
سونوگرافی رحم، تخمدان ها و سپس بررسی طبیعی بودن رحم و تخمدان ها، آزمایش پروتئینSHBG، آزمایش تیروئید، آزمایش اندازه گیری سطح هموگلوبین HbA1c و ارزیابی دیابت و فشار خون برای جلوگیری از نقایص مادرزادی جنین یا سقط، آزمایش تراکم استخوان ها و وضعیت لگن، آزمایش ویتامین D و اسید فولیک به منظور رشد کافی جنین و جلوگیری از نقایص ستون فقرات و مشکلات شکاف کام، ضروری هستند.
آزمایش های ژنتیک
بخشی از آزمایش های ژنتیک مربوط به پیش از بارداری و برخی مربوط به پس از بارداریست. از آنجا که تمامی مشکلات ژنتیکی ارثی نیستند بنابراین در صورت مشاهده ی یک سابقه بیماری ژنتیکی در خانواده و صرفا بر اساس آزمایش ژنتیک، مشکلات فرزند آینده را کاملا دقیق، پیش بینی کرد و حتی اگر با آزمایش نمونه ی DNA والدین، قبل از بارداری، ژن پرخطر یا کد ژنتیکی معیوب شناسایی شود، میزان و شدت انتقال و تاثیرش بر جنین قابل تخمین وتقریب نیست بنابراین، بسیاری آزمایش های ژنتیک پیش از بارداری را ضروری نمی دانند. اما این آزمایش با نمایش ژن های پر خطر والدین، می تواند بیماری های احتمالی را برای فرزند آینده به شما اطلاع دهد که اگر در آینده علائمی در فرزند خود مشاهده کردید، بتوانید بهتر بیماری او را تشخیص داده و آگاهانه تر او را کمک کنید.
چکاپ دندان پیش از بارداری
از آنجا که بارداری باعث افزایش و تغییرات هورمونی در بدن مادر می شود، عفونت، ورم و آسیب های لثه، بیشتر مادران را تهدید می کند. همچنین به دلیل ویار بارداری، دندان ها، بیشتر در معرض ترشحات اسید معده بوده و در کل ممکن است در دوران بارداری به خاطر حساسیت بیشتر به عفونت، نیاز به مراجعه به دندانپزشکی پیش بیاید که به خاطر محدودیت های تزریق و جراحی در دوران بارداری، بهتر است پیش از بارداری، تمامی مشکلات مربوط به دهان و دندان، رفع شده و جرم گیری نیز کامل انجام شود.
نظرات کاربران